Wednesday, January 23, 2008

LABEH Konsidera PDHJ Inkapasidade iha Area Kombate Korupsaun

Komunikado

Governu AMP liu husi PM Xanana Gusmao hakarak halo mudansa radikal hodi implementa boa governasaun ho kombate korupsaun, konluiu ho nepotizmu (KKN). CNRT hanesan komponenti Prinsipal husi AMP promete ba povu katak sekarik manan iha eleisaun 2007 ho forma governu sei tau ema nebe iha kapasidade diak hodi ukun. Ida nee bele hare husi promesa hanesan, “se maka nauk 5 cents, sai...., se maka la hatene servisu, sai.....” CNRT mos promete atu halo auditoria internasional ba ezekusaun orsamentu estadu durante tinan lima nia laran ba kotuk. Agora ita hotu hatene katak auditoria ne lao dadan ona.

Membru AMP husi Koligasaun PSD/ASDT hakarak harii ponte husi Motael ba Becora hodi hatama koruptor sira iha prizaun. PD promete atu halo lei konaba kombate korupsaun hodi utiliza “metodu pembuktian terbalik”. Iha Diskursu tomada de posse, PM Xanana Gusmao hateten AMP nia governu sei sadere ba prinsipius no valores sistimatizados, nebee sei orienta komportamentu politiku hodi promove prinsipius ba boa governasaun, nebee hametin no mekanizmu nebee forti no efikaz atu halakon korupsaun, konluiu ho nepotizmu.

To’o ona tempu hodi koalia: para ona ka enough (chega) ba korupsaun, konluiu ho nepotizmu iha Timor Leste. Tanba korupsaun, konluiu ho nepotizmu sei hasusar deit povu, halakon dignidade povu ho nasaun, no hamosu konflitu sosial tanba dezekilibriu sosial. CNRT, Koligasaun ASDT/PSD ho PD forma ona governu ida hanaran Governu AMP. Nunee to’o ona tempu ba sira hodi realiza sira nia promesa hodi hatudu sira nia integridade moral ho kaer metin sira nia liafuan.

Lalenok Ba Ema Hotu (LABEH) hanesan organizasaun sosiedade sivil ida nebee independente no non-profitu nebee servisu iha area promosaun ba boa governasaun ho kombate korupsaun, konluiu ho nepotizmu iha setor publiku, ejiji ba governu ho Parlamentu hodi kaer metin sira nia promesa ba povu hodi halo mudansa radikal, hodi halao governasaun diak ho objetivu final atu hadia povu nia moris ho halakon kiak.

Hodi nune Lalenok Ba Ema Hotu ( LABEH ) tristi ho servisu PDHJ liu –liu iha devizaun Anti Korupsaun nian tamba LABEH simu notifikasaun husi Dr. Cladio do Rego Direitor Anti Korupsaun PDHJ nian katak PDHJ hakarak taka kazu balun nebe LABEH submite ba PDHJ sem iha razaun ne‘ebe klaru.

LABEH oficialmente hakarak deklara ami nia pozisaun katak hanesan ONG Anti korupsaun, ami lakon tiha ona konfiansa ba PDHJ no ami konsidera katak PDHJ, liu – liu devizaun kombate korupsaun laiha kapasidade instituisional.

Iha area kombate korupsaun, LABEH nota husi karta Nofikasaun husi Dr. Cladio do Rego, Direitor Anti Korupsaun PDHJ nian hatudu katak nia halo moe institusaun PDHJ nian no la hatene halo nia servisu iha area kombate korupsaun no mos hatudu nia inkapasidade iha area kombate korupsaun tamba keixa ne’be submite husi LABEH konaba abuzu de poder iha Ministeru Justisa laiha relasaun ho kaju Marcos Ceo iha Ministeru Saude, maibe Dr.Cladio do Rego ba halo fali investigasaun iha Ministeru Saude, ba Ema nebe laiha relasaun ho kaju ne, ida ne hatudu momos katak Dr.Cladio do Rego halo konfuzaun deit. LABEH hatene tiha ona desijaun final husi Tribunal Distritu Dili katak Marcos Ceo halo korupsaun no hetan ona kastigo.

LABEH tristi tamba PDHJ iha area kombate korupsaun hatudu inkapasidade hodi taka kaju ne’ebe LABEH submete ba PDHJ. No oficialmente ami hakarak dada fila fali ami nia kaju ne;ebe entrega ona ba PDHJ tamba ami lakon ona fiar ba PDHJ atu kombate korupsaun.

Se PDHJ laiha kbiit atu halo investigasaun profundu ba kaju ne’e be intrega, entaun husu ba orgaun governu hanesan Inspektur Jeral atu loke investigasaun tamba governu iha komitmentu atu bele kombate korupsaun.

LABEH husu ba Parlamentu Nasional ho Governu atu tau atensaun ba servisu PDHJ nebe hatudu sira nia inkapasidade institusional.

LABEH husu ba PDHJ atu intrega fila fali dokumentus, relatoriu, kaju nebe LABEH hatoo ba PDHJ no intrega ba LABEH tamba ami reklama fila fali ami nia kaju.

Notifikasaun nebe hato husi PDHJ halo LABEH hanoin katak PDHJ laiha korajen, kbiit no brani atu luta hasoru korupsaun.

Obrigado!

Dili, 22 Janeiro 2008

Thursday, January 10, 2008

LABEH Workshop, Decide Tinan 2008 hanesan Tinan Responsabilidade, Aksaun no Realidade Nian


Komunikado Ba Imprensa


Lalenok Ba Ema Hotu – LABEH liu husi Workshop dala uluk iha tinan 2008 ne’ebe halao iha LABEH iha loron 8 Janeiro ne;e, decide Tema Annual “LABEH 2008, The Year of Responsibility, Action and Reality”.

Tema annual ne’ebe LABEH decide ho interpretasaun ida katak tinan 2008 ne’e, ema hotu – hotu tenki iha responsabilidade ba sira nia aksaun hodi hasoru realidade.

DR. Christopher Henry Samson, hanesan Direktor Executivo LABEH lidera workshop ne’e hamutuk ho Staff husi Departementu ha’at iha LABEH hanesan Depertamentu Transparencia, Akuntabilidade no Kombate Korupsaun, Departementu Advocacia no monitoring, Departamento Budget Monitoring no Departamentu Edukasaun no Hasae Kapasidade.

Liu husi worksop ne’e Direktor Exekutivu Lalenok LABEH husu ba depertamentu ida-idak iha LABEH atu iha korajen nafatin hodi luta ba Kombate korupsaun no mos halo Vizaun LABEH sai realidade iha tinan 2008 ne’e. katak LABEH hakarak prosperidade ba Povu liu husi Governu ida mos ho sintidu ida katak Governu Timor Leste tenki realiza nia promoses politika iha ninia asaun servicu ho responsabilidade

Worskhop Annual ne’ebe bain – bain LABEH halao atu identifika dezafius, oportunidades no suseso ne’ebe hetan tiha ona iha tinan 2007 no traca strategia ka planu servisu LABEH ba tinan foun nian bazeia ba prinsipiu, Visaun no misaun ne’ebe Organizasaun ne’e Hahi.

Liu husi Workshop ne’e mos, LABEH hakarak determina nia komitmentu atu kontinua luta ba kombate korupsaun ne’ebe bele hetan liu husi Governasaun ida mos.

LABEH nu’udar ONG anti korupsaun ida ne’ebe hari iha tinan 2003 ne’ebe halao servisu ho voluntario, non partisan, non diskriminatorio, imparsial no partisipatorio.

Dadaun ne’e LABEH iha Staff hamutuk nain 10 no iha fokal point Permanente hamutuk nain 7 husi Distritu Viqueque, Lautem, Oekusi, Aileu, Manatuto, Maliana no Liquica.


Dili, 11 Janeiro 2007


LABEH