Tuesday, December 4, 2007

LABEH Ejiji Investiga Gerador 8 Iha RTTL

DILI—Populasaun hakarak asesu ba informasaun, iha distritu tomak maibetanba eletrisidade mate bebeik, nee duni estadu oferese ona USD 44.000ba RTTL hodi sosa gerador 8 ho merek DENYO maibe to oras nee padadu.Direitor Exekutivu Lelenok Ba Ema Hotu (LABEH), Christopher HenrySamson ejiji ba orgaun soberania atu halo investigasaun bainstituisaun RTTL no kompainha nebee sosa generador nebee to'o orasnee la uza."LABEH hanesan ONG Anti Korupsaun simu informasaun konaba supplygerador faun 8 ho sticker Denyo 15 KVA husi Kompanya Virgo UnipessoalLDA ba instituisaun RTTL ho folin USD 44.000 neebe too oras nee RTTLla uja," nia kasu lia hirak nee liu husi konferensia da imprensa ihaEdifisiu LABEH, Komoro, Kampung Baru, Dili, Segunda (3/12).Nia tenik, bazeia ba LABEH nia monitorizasaun hahu husi 15-29 Novembru2007 hamosu konkluzaun katak, Geradores ne'ebe saga husi kompaniaVirgo Unipesoal Lda ba diresaun RTTL nebee atu uza ba transmisaun RTTLnian iha Dili no iha distritu, la tuir Purchace Order (PO) husiProkuramentu (Eg. kompanya nee la halo instalasaun ba geradores sirane;e wainhira entrega ba RTTL, no stiker iha geradores ho marka DENYOmaibe makina laos (DENYO)Geradores oras nee 6 iha RTTL nee la uza, signifika katak estadoestraga osan hamutuk $33.000 tanba kada gerador ida mak ho nia valor($5.500 x 6) no 2 iha Distritu Liquisa maibe seidauk hatene lolosgerador uza ka lae, to oras nee seidauk hatete lolos, nee duni LABEHhusu atu bele halo investigasaun lolos ba sasan hirak nebee estadu foba RTTL atu hodi tulun populasaun sira iha distritu nebee falta tebesinformasaun.Nia fo atensaun ba Diresaun Jeral, no li-liu Direitor Jeral RTTL nianlaiha kapasidade manajementu no sistema kontrolo instituisional nebeediak tamba lahalo koordenasaun ida diak ho parte Logistika RTTL, moloksimu no hafoin simu geradores (e.g. tamba saida Direitor Jeral takaibun hodi la levanter kestaun ne `e ba Prokurament) .Tanba relasiona ho kazu ne'e, LABEH nebee hakarak halo rekomendasaunno hato relatoriu monitorizasaun LABEH ba PDHJ no lnspektur Jeral atuloke investigasaun nebee profundo hasoru devisaun prokuramentu ihaMinisterio Planu no Financas hodi husu responsabilidade batenderizasaun nebee loke.LABEH husu ba PDHJ no lnspektur Jeral tenki halo Investigasaun idaprofundu hasoru Direitor Jeral RTTL tamba diresaun jeral hatudu momosnia inkapasidade atu halo jestaun no manajementu ida diak bainstituisaun estado nian hanesan RTTLNee duni nia husu ba povu, governu no jurnalista sira halo oinsa atuluta hasoru korupsaun, iha misaun LABEH nian mak luta hasoru korupsauniha kontitusaun hotu iha nasaun RDTL nebee halo buat ruma ke lalos.LABEH hakarak buka hatene hodi publika ba ema hotu, li-liu ba povu,governu no jornalista sira atu tau matan.Tanba hahalok nebee tuir monitorizasaun nebee LABEH halo katakindikasaun korupsaun boot ida iha RTTL konaba sosa generador iha RTTL,tanba LABEH hatene katak instituisaun RTTL laos instrusaun hanesanmedia seluk nebee independenti, nebee buka oinsa bele hetan niniaorsamentu para halo ninia knar, maibe RTTL intituisaun estadu niannebee hetan nia orsamentu husi estadu, sira mos hetan aprovasaunfundus husi Parlamentu Nasional. Nee hatudu katak, osan nebee RTTL uzanee osan povu nian, tanba ida nee povu tenki ser tau matan ba hahaloknebee membru ka staf jornalista sira uza rekursu nebee povu nia nebeeaprovado PN.Christopher suplinha tan katak, sosa gerador 8 nee loke tiha onatenderizasaun iha instituisaun RTTL tuir ninia espesifikasaun DENYO,DCA Servis, maibe RTTL halo tiha ona hodi hato ba prokuramen halo falibuat seluk hosi sosa gerador latuir terderizasaun nebee RTTL halomaibe sira sosa fali gerador las mesin nian.Nee duni LABEH husu ba governu nebee dehan katak see ema ida naok 10Cent nia tenki ser sai, nune mos governu dehan katak tenki ser lutakontra korupsaun see mak lahatene servisu nia tenki ser sai."Agora LABEH ejiji nafatin ita nia governu katak osan USD 33.000 nebeeparadu total iha TVTL besik tinan ida, agora atu hodi halo saida,tanba iha neba gerador 8, maibe rua ba tiha ona distritu lahatene uzaka lae," nia esplika. car/ale